32 odpowiedzi na ten temat

[Kejti]

Nie wiem i szczerze powiedziawszy też mnie to dziwi. Oni po prostu zeszwedzają język, tak jak my spolszczamy niektóre zwroty i nie czyyamy ich tak jak się czytać powinno.
W Szwecji funkcjonują imiona takie jak Jenny, Jimmy i tak, też wymawiane są przez J. Żebyś wiedział ilu fakow nasluchal się mój Szwed, a dalej prata jak pratał

[Kejti]

Dobrze. Lecimy dalej.

Zrobimy tak: daję wam fragment tekstu z albumu Carolus Rex w wersji szwedzkiej oczywiście. Następnie pisze to fonetycznie z komentarzami odnosnie wymowy. Potem wypisuję słówka i ich znaczenie. I teraz tak:
Czasownik w formie bezokolicznika, w czasie teraźniejszym, przeszłym i przeszłym niedokonanym. Oraz jego tlumaczenie jako bezokolicznik.
Rzeczownik podaję z przedrostkiem (en albo ett) wraz z jego l. pojedynczą określoną, l. mnogą nieokreśloną i l. Mnogą określoną, wraz z tłumaczeniem.
Waszym zadaniem moje dziatki będzie przetłumaczenie danego fragmentu i oczywiście otrzaskanie się z wymową.

Najtrudniejsze w szwedzkim, zresztą jak w każdym innym obcym języku, jest wylapanie i rozróżnienie pojedynczych słów.

Maenthis bardzo prosilabym o wyjaśnienie różnicy między en-ord i ett-ord

Jedziemy:

Karolinens Bön

Bortom Svea rikes gränser
Hörs ett kall från ovan jord
Följer kristendomens regler
Offensivens man soldat i Jesu namn

Fonetycznie (bardzo umownie, zerkajcie na zasady wymowy)

Karolinens Ben

Botom Sviea rikes grenser
Husz et kal fron uvan jud
Felje kristendumens regler (r zanikające)
Ofensivens man soldat i Jesu namn

Bortom - poza, z daleka
Svea - dawna nazwa Szwecji
ett rike, riket, riken, rikena - (rzecz.) królestwo, ziemia
en gräns, gränsen, gränser, gränserna - (rzecz.) granica, także obrzeże, limit
att höra, hör, hörde, har hört - (czasow.) słyszeć, usłyszeć
ett kall, kallet, kall, kallen - (czas.) zew, wezwanie
från - z, od, znad
ovan - ponad, powyżej
en jord, jorden, jordar, jordarna - (rz.) ziemia, gleba
att följa, följer, följde, har följt - (cz.) podążać, iść (za kimś, za czymś) także naśladować, śledzić
en kristendom, kristendomen - (rz., tylko l. poj) chrześcijaństwo
en regel, regeln, regler, reglerna - (rz.) reguła, zasada, kanon
en offensiv, offensiven, offensiver, offensiverna - (rz.) Ofensywa, atak
en man, mannen, manner, mannerna - (rz.) człowiek, mężczyzna, takze mąż
en soldat, soldaten, soldater, soldaterna - (rz.)
i - w
Jesu - Jezus
ett namn, namnet, namn, namnen - imię, miano

Te wszystkie formy wyglądają na skomplikowane, ale Mae mam nadzieję wytłumaczy
Specjalnie podaję je tak, by wam utrudnić i niejako zmusić do wymyslenia jak to może brzmieć w tłumaczeniu. I nie, to nie jest konkurs, jak ktoś sie wstydzi to może mi prywatną wysłać. Do wygrania fejm pierwszego amatorskiego tłumacza w naszym klanie P.S. Błażej, Ty nie grasz

[maenthis]

en i ett ogarnę jak mała pójdzie spać.

 

krótki komentarz odnośnie czytania J (a także ogólnie czytania zagranicznych słów) - działa to analogicznie jak u Finów, więc dobrze znam to zjawisko..

 

po pierwsze Szwedzi mają głoskę J, czytane jako J a głoski DŻ nie posiadają i wielu z nich nawet nie potrafi jej poprawnie przeczytać. (np. Finowie są zdania, że Polacy mają 12 rodzajów S - sic! - bo nie rozróżniają c, ć, z, dz, ź, ż, dż etc.)

 

poza tym o ile u Polaków czytanie zagranicznych słów "tak jak się pisze" jest uważane za hm.. swego rodzaju ignorancję, tak w Skandynawii (nie wiem na jaką skalę, ale w Finlandii bardzooo) funkcjonuje to zupełnie odwrotnie. oni czytają zagraniczne nazwy po szwedzku, po fińsku, po prostu w rodzimym języku, tak jak są napisane. fajnie to słychać jak wymawiają nazwy jakichś zagranicznych kapel.

[Rogal]

A soldat to? 
Widzę tutaj, że jak w każdym praktycznie języku można wszystko super intuicyjnie załapać. Nie wiem co prawda  ile angielskiego jest w tym szwedzkim, szczególnie biorąc pod uwagę, że angielski to tak naprawdę język francuski przyswojony przez pańszczyźnianych chłopów z ziemniakiem w ustach (true story, sprawdźcie to kiedyś ). Już tłumaczę o co mi chodzi.
 
följer już na pierwszy rzut oka i ucha kojarzy się z follow. Patrzymy na znaczenie - bingo.
hörde nasuwa troszkę skojarzenie z hear, tak? bingo

to samo kall... jasna sprawa
regler - tu już bardziej francuski, ale dalej kojarzy się z rule
zobaczmy dalej:
från, namn, offensiven

Nie wiem jak się te języki rozprzestrzeniały, ale wydaje mi się, że pewne analogie można dostrzec i może to ułatwić sprawę.

Bortom Svea rikes gränser                                   Poza granicami Królestwa Szwecji
Hörs ett kall från ovan jord                                    Słychać wezwanie sponad ziemi 
Följer kristendomens regler                                  Podążajcie chrześcijańskim regułom
Offensivens man soldat i Jesu namn                     Ataki ludzi-żołnierzy w imię Jezusa (man soldat nie mogę tego rozgryźć chyba xD)

[Kejti]

Łomatko sorry
Soldat to żołnierz

PeeS. W ostatnim wersie wydaje mi się, że jest mały błąd. Tekst kopiowalam ale sądzę, że zarówno nabiera większego sensu, a także Joakim śpiewa tam z wyraźnym przecinkiem po "man"

Generalnie Rogal bardzo pięknie. Analiza językowa tez wydaje się być słuszna, nie wypowiadam się jednak, bom totalny ignorant w temacie.

Jedna uwaga: följer to forma czasu teraźniejszego dla bezokolicznika följa. I to zdanie w całym sensie odnosi się też do wersu ostatniego, który mówi o JEDNYM typku Taka mała podpowiedź. Ale jestem pod wrażeniem, jeśli nigdy nie miałeś z tym do czynienia

[Rogal]

No ciężko mieć ze szwedzkim przypadkowo do czynienia Jakieś kroki zamierzam podjąć na studiach, a póki co to tyle co napisałem wyżej
To w takim razie byłoby... 

Podążaj (a może raczej podążasz, bo to chyba nie jest rozkazujący) za chrześcijańską regułą (kristendomens kojarzy mi się z liczbą mnogą, ale już regler nie)
Atakując (formy offensivens nie podałaś, więc można strzelać, że jest to imiesłów) człowieka, żołnierzu w imię Jezusa,  

to ma jakoś więcej sensu chyba

[Kejti]

Bardzo ładnie, z tym że po prostu "podąża"

Kristendom, kristendomen (f. nieokreślona i określona) występuje tylko w l.pojedynczej. Mieszać Ci może to S na końcu. S na końcu rzeczownika, nieważne w jakiej formie i liczbie, oznacza zawsze i tylko, że jest on użyty w dopełniaczu. Angielski ma apostrofy, szwedzki niet. Prościej wg mnie . I to by było na tyle jeśli chodzi o szwedzkie przypadki o ile się nie mylę Ale na ten temat tez musi sie wypowiedziec nasza szwedzka grammar-nazi Maenthis

[maenthis]

zanim się zanurzę w temat rodzajników szwedzkich mała dygresja. Rogal, analogie są, bo szwedzki tak samo jak angielski czy francuski, to język germański. popatrz na samo "You are" i "Du är".

 

 

a teraz moje cudne notatki z gramatyki... co ja tam mam.

 

otóż w polskim mamy trzy rodzaje: męski (ten), żeński (ta) i nijaki (to).

Szwedzi mają dwa, które można nazwać "jakiś" (utrum) i "nijaki" (neutrum).

dodatkowo oba te rodzaje mogą występować w zdaniu w formie określonej i nieokreślonej, co daje nam cztery opcje w sumie: utrum nieokreślony, utrum określony, neutrum nieokreślony i neutrum określony.

 

 

rzeczownik, czyli substantiv

 

-> utrum ("jakiś") z rodzajnikiem EN:

en bil (nieokreślony)

bilen (określony)

 

 

-> neutrum ("nijaki") z rodzajnikiem ETT:

ett barn (nieokreślony)

barnet (określony) -> zwracam uwagę, że w formie określonej na końcu jest tylko jedno T, nie dwa.

 

 

*każdy rzeczownik ma przydzielony rodzajnik.

*rodzajnik ETT bardzo często mają pojęcia abstrakcyjne, co jest pewną wskazówką, ale nieraz Polakom przydział tych rodzajników może wydawać się całkowicie nielogiczny. gdy uczymy się słówek najlepiej ZAWSZE zapisywać sobie od razu z rodzajnikiem. polecam uczyć się w formie określonej, łatwiej wchodzi.

*EN i ETT oznaczają też liczbę jeden!

 

 

TWORZENIE FORMY OKREŚLONEJ RZECZOWNIKÓW

 

-> przy słowach zakończonych na spółgłoskę po prostu doklejamy rodzajnik z tyłu: -EN albo -ET (ponownie zwracam uwagę na jedno T!)

 

-> przy słowach zakończonych na samogłoskę doklejamy -N lub -T: 

 

en flicka -> flickan

en pojke -> pojken

ett hjärta -> hjärtat

 

-> tzw. wyrazy z "e ruchomym", czyli słowa zakończone na -el, -en, -er:

 

utrum:

en nyckel -> nyckeln (końcówka -el, doklejamy -n)

en teater -> teatern (końcówka -er, doklejamy -n)

en öken -> öknen (końcówka -en, e znika, doklejamy -en)

 

neutrum:

ett mirakel -> miraklet (końcówka -el, e znika, doklejamy -et)

ett fönster -> fönstret (końcówka -er, e znika, doklejamy -et)

ett vatten -> vattnet (końcówka -en, e znika, doklejamy -et)

[maenthis]

teraz parę uwag na temat ogólnych zasad kiedy używa się formy określonej, kiedy nieokreślonej, a kiedy w ogóle niczego..

dodam, że są to zasady dość luźne, niemal całkowicie zależne od kontekstu i jest to po prostu trudne do ogarnięcia. ogólnie wyczucie kiedy użyć jakiej formy przychodzi z czasem, w miarę uczenia się języka, po prostu intuicyjnie zaczynamy wyczuwać jaka forma jest właściwa.

tutaj mam po prostu parę luźnych wskazówek na początek:

 

 

forma określona, nieokreślona, brak artikla (artikel to en i ett):

 

 

*gdy mówimy o czymś po raz pierwszy używamy formy nieokreślonej:

Jag ser en bil. (Widzę samochód. widzę jakiśtam nieokreślony samochód)

Bilen är röd. Den är röd. (Samochód jest czerwony. On jest czerwony. niekonkretny samochód nie może mieć koloru..)

 

 

*zawody mówimy bez artikla chyba że jest okreslenie zawodu:

 

Olle är författare. (Olle jest pisarzem. nie ma określenia, tylko zawód -> bez artikla)

 

Olle är en bra författare. (Olle jest dobrym pisarzem. dobry pisarz, czyli jest określenie - > jest artikel)

Olle är en författare, som tjänar mycket pengar. (Olle jest pisarzem, który zarabia dużo pieniędzy. zdanie po przecinku określa nam zawód pisarza -> jest artikel)

 

 

*gdy coś jemy, pijemy i nie mówimy o ilości (zupa, mięso, śniadanie, kawa, sok) -> nie ma artikla

 

*komputer, telewizor, samochód, willa, pralka, zmywarka -> czyli rzeczy drogie, których zwykle mamy po jednej sztuce, są określone

 

*papierosy, zapałki, kredki, wykałaczki (mnóstwo małych przedmiotów w jednej paczce) - gdy mówimy coś o jednym z nich używamy formy określonej (palę jednego z papierosów)

 

*okno, sufit, ściany, ogólne wyposażenie pokoju -> zwykle w formie określonej

 

*oglądamy telewizję, słuchamy muzyki (pojęcia abstrakcyjne) -> bez artikla

 

*gdy ktoś gdzieś pracuje: på + miejsce pracy z rodzajnikiem nieokreślonym

 

wyjątki:

i en affär

i en kyrka

i en skola / på en skola

 

*på kvällen läser jag... (wieczorem czytam...)

 

-> en bok (każdego wieczora jedną ksiażkę od deski do deski)

-> boken (np. jeśli to jest Biblia, którą czytam każdego wieczoru; jedna i ta sama ksiażka co wieczór)

-> bok (czynność ogólna; ważna jest czynność, nie książka sama w sobie; "coś tam" czytam, jakąś książkę)

 

 

jeszcze parę przykładów, na zobrazowanie tych zasad:

 

*Olle är författare. -> Olle jest pisarzem. zawód, brak rodzajnika

 

*Han här självdisciplin. -> On ma samodyscyplinę. pojęcie abstrakcyjne, brak rodzajnika.

 

*Klockan åtta äter han frukost. -> O 8 on je śniadanie. jedzenie, brak rodzajnika.

 

*Han lyssnar på musik. -> On słucha muzyki. muzyka abstrakcyjna bardzo, brak rodzajnika.

 

*Nu arbetar han på en roman. -> Teraz on pracuje nad powieścią (w sensie, że ją pisze ofc.); pierwszy raz wprowadzony roman. znaczy słowo. roman. powieść. :3 coś pojawia się pierwszy raz, więc ma rodzajnik i formę nieokreśloną.

 

*Han läser tidningen. -> czyta tę samą gazetę każdego dnia, nie w sensie sztuki, tylko tytułu

 

*Klockan nio sitter han vid datorn. -> O 9 on siedzi przy komputerze. ma tylko jeden komputer, forma określona.

 

*Han tittar ut genom fönstret. -> On wygląda przez okno. część wyposażenia pokoju, nie można wyglądać przez abstrakcyjne okno.. forma określona.

 

*Han röker en cigarett. -> On pali papierosa. pali jednego z wielu papierosów z paczki, forma nieokreślona z en jako podkreślenie, ze to JEDEN papieros z wielu.

 

*Han skriver ungefär ett kapitel. -> On pisze co około jednego rozdziału. podkreślenie ilości, że jeden; forma nieokreślona.

 

*Han går till universitetet. -> On jest na uniwersytecie.

*Jag går i skolan. -> Chodzę do szkoły.  -> w obu tych zdaniach chodzi raczej nie o samo miejsce, tylko o podkreślenie stopnia edukacji i pośrednio wieku osoby, dlatego oba miejsca są w formie określonej.

 

 

 

macie na deser parę tekstów mojej lektorki, które znalazłam zapisane na marginesie w związku z tym tematem

"to jest właśnie prawo, o ta kulka tam wisząca"

"to nie jest tak, że ona ma swoją samodyscyplinę i ona jest zielona, a ja mam swoją i ona jest czarna"

[Kejti]

Ok, wolne się skończyło, lecimy dalej. Zasady takie jak poprzednio:

För fränder fosterland och konung
Genom elden skall han gå
Opåverkad inför ödet
Möter döden för sin religiösa tro.

i fonetycznie:

Fer frender, fosterland ok kunu(ng) <- tu uwaga, patrzeć na zasady
Jenom elden skal han go
Upåverkad infer edet
Meter deden fer sin relijiusa tru.
/mniej więcej, dzizas jak to ciężko pisać/

Słówka:

För - dla, do, za (coś, kogoś)
Fränder - kompani, druhowie (stare, nieużywane)
Ett fosterland, fosterlandet, fosterländer, fosterländerna - ojczyzna
Och - i
En konung, konungen, konungar, konungarna - król, władca (teraz raczej używa się "kung")
Genom - poprzez, przez
En eld, elden, eldar, eldarna - ogień
Skall - powinien
Han - on
Att gå, går, gick, har gått - iść
Opåverkad, opåverkat, opåverkade - niewzruszony, "wisimnieto"
Inför - naprzeciw, twarzą w twarz
Ett öde, ödet, öden, ödena - (głównie w l. poj) przeznaczenie
Att möta, möter, mötte, har mött - spotykać, napotkać
En död, döden - (TYLKO l. poj) śmierć
Sin - swój
Religiös, religiöst, religiösa - religijny
En tro, tron - wiara, wierzenie

Jak widzicie, doszedł nam sprytnie przymiotnik. Ponieważ Mae wyjaśniła en i ett dodam tyle, ze przymiotnik spotyka się w 3 formach i tak go podaję, w kolejności:
- dla słówek en
- dla słówek ett
- dla l. mnogiej

[Nina]

Teorii tu mnóstwo i na pewno jest bardzo przydatna, jednak jeśli ktoś nadal nie wie jak zabrać się za naukę szwedzkiego, to polecam internetowy kurs (darmowy!) na stronie https://www.duolingo.com/

 

Można sobie ustalać cele na każdy dzień, zdobywa się jakieś kryształki, można dodawać znajomych - całkiem przyjemny sposób na rozpoczęcie kontaktu z językiem. Dodatkowo wszystko polega na wielokrotnym powtarzaniu, co jest chyba najlepszą metodą na naukę czegokolwiek. Mati, Trollu i ja już z tego korzystamy

[Mati]

jag har strumpa sorki, to słówko mi się megaa podoba xD

[Lvkash]

Temat jest świetny, aczkolwiek wierzę, że to, co czytam, w praktyce nie brzmi aż tak drastycznie